اعتبار سنجی

سامانه ملی اعتبارسنجی

برای اینکه افراد بتوانند از تسهیلاتی در بانک ها برخوردار شوند باید شرایط خاصی را دارا باشند. یکی از این شرایط اعتبار سنجی می باشد. اعتبارسنجی افراد عوامل موثری دارد که در اینجا به ذکر آن ها خواهیم پرداخت. برای اینکه افراد بتوانند نیاز خود را با گرفتن تسهیلات از بانک ها بر طرف کنند باید مراحلی را طی کنند یکی از مهمترین مراحل که بیشتر اعطای تسهیلات بر طبق آن انجام می شود اعتبار سنجی فرد می باشد. از این رو برای دریافت گزارش اعتبار سنجی ابتدا باید به یک شرکت  اعتبار سنجی رجوع کرده و سپس گزارش خود را دریافت نمایند. اما قبل از انجام این کار بهتر است دانش خود را در زمینه اعتبار سنجی مشتریان بانک بالا ببرند تا بدانند چه فردی از بقیه برای دریافت تسهیلات قدرتمند تر می باشد . گزارش شرکت اعتبار  سنجی بر پایه عواملی مانند نحوه باز پرداخت معوقات بانکی، بدهی ها،  چک های برگشتی و مواردی از این قبیل  تهیه و تنظیم شده است. پس باید تمامی تلاش خود را در به  روز کردن اقساط وام ها و پرداخت های معوقات بانکی در سر رسید آن ها داشته باشید تا بتوانید بر نمره ی اعتبار  سنجی خود در شرکت اعتبار سنجی بیافزایید. امتیاز دهی در اعتبار سنجی به این صورت می باشد که با هر پرداخت بر سر موعد امتیاز شما بالاتر خواهد رفت.

تاثیرات عوامل موثر در اعتبار سنجی بر روی دریافت تسهیلات  

عوامل بسیار مهمی هستند که تاثیرات بسزایی بر روی دریافت تسهیلات و نیز اعتبار  سنجی اشخاص حقیقی و یا حقوقی دارند. برخی از این شاخص ها را به طور کوتاه در اینجا نام برده و توضیح می دهیم. شاخص شخصیت: نشان دهنده تعداد دفعات دریافت وام اشخاص و نحوه ی باز پرداخت آن ها می باشد. شاخص ظرفیت باز پرداخت: اگر از درآمد سالانه اشخاص حقیقی یا حقوقی مالیات کسر شود قادر به باز پرداخت وام دریافتی خواهند بود یا خیر. یکی دیگر از مهمترین مشخصه ها سرمایه می باشد، که با توجه به تعریف سرمایه ( تمام دارایی های افراد منهای تمام بدهی های افراد) برای وام دهنده بسیار حائز اهمیت می باشد. شاخص آخر نیز که بسیار شاخص پر اهمیتی بوده است و بیشترین تاثیر را بر اعتبار سنجی دارد شاخص وثیقه می باشد. وثیقه بستگی به مقدار وام دارد و باید از دارایی هایی به عنوان وثیقه استفاده شود که آزاد می باشند و تحت هیچ گونه رهن یا بدهی نباشند. هرگاه افراد حقیقی و یا حقوقی تمامی دیون خود را بر سر موعدی که تعهد کرده اند پرداخته باشند بنا به میزان عمل به تعهدات خود در شرکت اعتبار سنجی در اولویت قرار می گیرند. اعتبار سنجی مشتریان بانک به وسیله یک شرکت اعتبار سنجی انجام می گیرد. اعتبار سنجی مشتریان بانک بسیار حائز اهمیت می باشد به دلیل اینکه از برخی احتمالات مانند کلاه برداری ها جلوگیری شود بهتر است اعتبار  سنجی صورت پذیرد.

اعتبار سنجی بانکی

امروزه بسیاری از اطلاعات اشخاص را می توان به راحتی از طریق شرکت اعتبار سنجی با رضایت وی به دست آورد. بسیاری از خریداران و فروشندگان کالا و محصولات و یا ارائه خدمات قبل از انجام هر گونه معاملات با یکدیگر می توانند اقدام به اخذ گزارشی از پیشینه ی بانکی افراد مورد معامله خود داشته باشند و در صورت رضایت از گزارش اعتبار سنجی، معامله ی خود را با فرد مذکور انجام دهند. در این گزارش تمامی معوقات بانکی اعم از چک های برگشتی، بدهی های دولتی، اقساط عقب افتاده و ... برای فرد درخواست کننده آشکار می شود. در صورت مشاهده گزارش اعتبار سنجی می توانند ریسک برای ادامه معامله و یا برگشت از انجام معامله را انتخاب نمایند. شرکت اعتبارسنجی همیشه گزارش های خود را به نحوی تهیه و توزیع می کند که جلوی هر گونه ضرر احتمالی برای سازمان ها و دولت گرفته شود. سیستم های بانکی امروزه به دلیل گسترش کلاه برداری های متنوع، توسط شرکت های اعتبار سنجی طرح هایی را برای محافظت برنامه ریزی و اجرا کرده اند که بسیار موفق نیز بوده اند. با ورود نام افراد به شرکت های اعتبار سنجی و استعلام بانک مرکزی و نیز استعلام معوقات بانکی با کد ملی، اعتبار سنجی انجام گرفته و در صدد شناسایی افراد بر می آیند.

مشخصه های شرکت اعتبار سنجی برای اعطای اعتبار

شرکت اعتبارسنجی برای وام دهندگان لیستی از مشخصه هایی را تعریف می نماید،که برای این شرکت از نظر اعطای تسهیلات بانکی قابل قبول می باشد. اگر در این لیست، موضوعی از نظر سازمان ها و بانک ها نادیده گرفته شود یعنی این بانک و یا سازمان ریسک برای اعطای تسهیلات را قبول کرده است که در این صورت یا دچار سود و یا دچار ضرر خواهد شد. این مشخصه های اعتبار سنجی عبارتند از: شخصیت، که در طی انجام فعالیت های گسترده افراد با مراکز خدمات دهنده قابل شناسایی می باشد. ظرفیت: که با بررسی میزان تعهد و درآمد شخص بررسی می شود، که آیا درآمد فرد پاسخگوی بدهی وی می باشد و یا خیر. سرمایه: میزان نقدینگی که فرد در دست دارد. وثیقه: دارایی که فرد به عنوان رهن برای دریافت تسهیلات واگذار می کند. و در آخر شرایطی می باشد که وام گیرنده برای دریافت وام آن ها را پذیرش می نماید. مانند نحوه پرداخت وام، اقساط وام و غیره. معوقات بانکی یکی از مخرب ترین موارد اقتصاد کلان کشور به حساب می آیند. در استعلام بانک مرکزی و بسیاری از بانک ها که دارای معوقات بسیاری می باشند، استعلام معوقات بانکی با کد ملی صورت می پذیرد. استعلام معوقات بانکی با کد ملی تاثیر بسیار زیادی بر روی اعتبار سنجی افراد دارد. اگر به دنبال دریافت استعلام بانکی هستید و نمی دانید چه باید کرد؟ در ابتدا باید به آژانس های اعتبار سنجی مراجعه کنید. کار این آژانس این می باشد که اطلاعات را جمع آوری می کند و سپس اقدام به تهیه گزارش اعتباری، معوقات بانکی، استعلام از بانک های مورد نظر می کند.

گزارش اعتبار سنجی

برای پاسخ دادن به این سوال ابتدا باید گفت هیچ ناممکنی وجود ندارد. هر ناممکنی از طریق های دیگر ممکن می باشد. اما تعریف شرکت اعتبار سنجی  کاملا با تعریف مشاور مالی متفاوت می باشد. در مواردی این مقوله بسیار مهم می باشد که سازمان ها نسبت به اعطای تسهیلات به اشخاص حقیقی و یا حقوقی از شرکت اعتبار سنجی مشاوره مالی دریافت می کنند. بدین صورت که سازمان مورد نظر گزارش هایی از سامانه ملی اعتبار سنجی دریافت می کند که قبلا اقدام به سفارش آن کرده بوده است و از این طریق می تواند دریابد که باید به شخص حقیقی و یا حقوقی تسهیلات را ارائه دهد و یا ندهد. اعتبار سنجی عمل بسیار مهمی می باشد که افراد خاصی که در این زمینه دارای تجربه و مهارت هستند اطلاعات مهم در  زمینه بازپرداخت های وام ها، بدهی ها، چک های برگشتی و برخی دیگر، را جمع آوری و تلفیق می کنند و به صورت گزارشی دقیق به مراکز و یا سازمان ها ارائه می دهند. این خود به نوعی مشاوره مالی محسوب می شود زیرا مدیران از طریق این گزارش تصمیم می گیرند که با این شخص حقیقی و یا حقوقی همکاری نمایند و یا دست از همکاری بردارند. پس از این رو می توان گفت شرکت اعتبار سنجی به صورت بسیار نا محسوسی یک نوع مشاور مالی به حساب می آید.

نحوه فعالیت های افراد در شرکت اعتبار سنجی

افراد بسیار هوشمند و توانمندی در شرکت اعتبار سنجی مشغول به کار می باشند که توانایی های خارق العاده ای در جهت نحوه ی دسترسی به اطلاعات اشخاص حقیقی و یا حقوقی دارند. آن ها می توانند با جمع آوری اطلاعاتی درباره نحوه پرداخت اقساط وام ها، بدهی های دولتی، چک های برگشتی و وصولی و هر نوع تعهدی که اشخاص برای پرداخت کرده اند را به دست آورده و همه را با یکدیگر تلفیق کرده و در اسناد مهم شرکت اعتبار سنجی جای دهند و در صورت نیاز سازمان و یا بانک و برخی از واحد های دولتی این اطلاعات را در دسترس آن ها قرار دهند. البته شرکت اعتبار سنجی ، برای نمره اعتباری افراد نیز اعتبار سنجی انجام می دهد و رتبه اعتباری افراد را از این طریق به نمایش خواهند گذاشت. اما دسترسی به رتبه اعتبار سنجی برای افراد به سهولت امکان پذیر می باشد. آن ها می توانند از طریق پایگاه اینترنتی شرکت اعتبار سنجی وارد این شرکت شده و درخواست خود را بیان کنند. پس از طی کردن مراحلی به صورت آنلاین اشخاص می توانند نمره اعتبار سنجی خود را دریافت نمایند. البته می توانند شاهد ریز این اطلاعات نیز باشند. برای نمونه در برخی از اطلاعات در شرکت اعتبار سنجی نمره منفی برای اشخاص در نظر گرفته شده است که بسیار واضح درباره ی نحوه دریافت این نمره منفی توضیح داده شده است و در مورد نمره های بالای اعتبار سنجی هم به همین منوال عمل شده است. 

اعتبار سنجی بانکی

در پاسخ این سوال می توان گفت دریافت وام برای افراد، تاثیر مستقیمی بر روی اعتبارسنجی آن ها دارد. بیشتر افراد امروزه از بسیاری از مزایای بانکی استفاده می نمایند. یکی از آن ها پرداخت وام به مشتریان می باشد. برخی از وام ها از روی اعتبار سنجی ها انجام می پذیرد. دریافت وام برای مشتریان دارای شرایط خاصی می باشد که افراد برخی از آن ها را انجام داده و برخی دیگر را تعهد می کنند که انجام دهند. هنگامی که وام توسط مشتری دریافت شد، مشتری باید طبق مدت معینی اقدام به بازپرداخت تعیین و تصویب شده بنماید. اگر که این بازپرداخت ها در زمان معین پرداخت شوند میزان نمره و امتیاز اعتباری در گزارش اعتبارسنجی فرد بالا می رود اما در صورت عدم پرداخت و دیرکرد ها میزان اعتبار سنجی به صورت چشمگیری نزول پیدا می کند. هرگاه افراد برای دریافت وام های خاص به بانک های مورد نظر رجوع نمایند ابتدا فرآیند اعتبارسنجی برای وی صورت می پذیرد. بدین صورت که سامانه ملی اعتبار سنجی، اطلاعات اعتباری فرد را از بانک ها و چک ها و منابع اعتباری مختلف توسط فن آوری نوین جمع آوری و پردازش و بررسی می شوند و اطلاع رسانی انجام می شود. هدف سامانه ملی اعتبار سنجی این می باشد که در بانک ها و مراکز اعتباری جست و جو هایی در جهت نحوه باز پرداخت اقساط وام انجام داده و در قالب گزارش این اطلاعات را جمع آوری کرده و ارائه می دهد.

سامانه ملی اعتبار سنجی و نمونه فرم اعتبار سنجی مشتری

سامانه ملی اعتبارسنجی با ارائه گزارش های اعتباری از اشخاص حقیقی یا حقوقی به بانک ها، موجب می شود که وام گیرنده با مزایای بسیار خوب و تعداد اقساط طولانی تری بتواند وام مناسب را دریافت نماید. این سامانه باعث می شود که افراد برای داشتن نمره اعتباری بالاتر، به موجب رسیدن به تسهیلات بسیار عالی بانک ها، تمام سعی خود را در جهت به روز نمودن تقویم باز پرداخت وام، نداشتن بدهی ها به بانک ها و یا چک های برگشتی انجام دهند. سامانه ملی اعتبار سنجی متشکل از تمامی سازمان هایی که به نوعی اطلاعات از اعتبارات اشخاص حقیقی یا حقوقی دارند، می باشد. کارمندان سامانه ملی اعتبارسنجی باید به نحوی گزارش از اطلاعات اعتباری افراد به صورت گزارش تهیه و بایگانی کند تا در مواقع لزوم بتوان این اطلاعات را در اختیار سازمان یا بانک مورد نظر قرار داد. ناگفته نماند که سازمان ملی اعتبار سنجی دارای جایگاه بسیار مهمی در نظام  مالی کشور می باشد.

نمونه فرم اعتبار سنجی

نمونه فرم اعتبارسنجی مشتری برای اشخاص حقیقی و حقوقی به طور جداگانه تهیه و تولید شده است. در این فرم اطلاعاتی در باره ی آیدی شرکت، نام موسس شرکت، تاریخ شروع، آدرس ایمیل شرکت، شماره تلفن و برخی اطلاعات دیگر، که باید تکمیل شود را از اشخاص حقوقی دریافت می کنند. برای دریافت نمونه  فرم اعتبار سنجی مشتری می توانید به سامانه اعتبارسنجی آیس در زبانه نمونه گزارش مراجعه نموده و آشنایی کامل پیدا کنید.

اعتبار سنجی

یکی دیگر از رویکردهای رتبه بندی اعتباری شرکت‌ها، استفاده از رویکرد قیمت گذاری بر روی آنها است. در این نوع رویکرد ضمن اینکه نوسان پذیری مجموعه دارایی‌ها شرکت‌ها در ریسک اعتباری آنها، در نظر گرفته می‌شود، زمان سر رسید بدهی شرکت‌ها و ارزش و قیمت گذاری دارایی آنها هم در اعتبار سنجی در نظر گرفته می‌شود. یک آژانس تعیین رتبه بندی اعتباری شرکتی است که قدرت مالی شرکت‌ها و کسب و کارها و اشخاص حقیقی و حقوقی، به ویژه توانایی آنها در تامین اصل و پرداخت بدهی‌های آنها را ارزیابی می کند. امتیاز اختصاص داده شده به یک بدهی معین، اعتماد به نفس شرکت اعتبارسنجی را نشان می‌دهد که وام گیرنده به عنوان توافق شده به تعهدات بدهی خود عمل خواهد کرد. هر آژانس از نمرات منحصر به فرد مبتنی برنامه استفاده می‌کند تا نشان دهد بدهی ریسک پیش فرض کم یا زیاد دارد و ثبات مالی آن چقدر است.

نقش آژانس‌های تعیین کننده رتبه بندی اعتباری در بازارهای سرمایه

آژانس‌های تعیین کننده رتبه  اعتباری، ریسک اعتباری اوراق بهادار خاص بدهی و اشخاص وام دهنده را ارزیابی می‌کنند. در بازار اوراق بهادار، یک شرکت اعتبارسنجی ارزیابی مستقل از اعتبار اوراق بهادار بدهی صادر شده توسط دولت‌ها و شرکت‌ها را ارائه می‌دهد. صادرکنندگان اوراق قرضه بزرگ از یک یا دو سه شرکت اعتبار سنجی بزرگ رتبه بندی می‌شوند.  رتبه بندی اعتباری در معاملات مالی ساختاری مانند اوراق بهادار تحت حمایت دارایی، اوراق بهادار تحت حمایت وام و تعهدات بدهی وثیقه استفاده می‌شود. آژانس‌های اعتبارسنجی بر روی نوع امنیت و ساختار سرمایه پیشنهادی تمرکز می‌کنند تا محصولات مالی ساختار یافته را ارزیابی کنند.

شرکت  اعتبارسنجی همچنین وام گیرندگان مستقل را که بزرگترین وام گیرندگان در اکثر بازارهای مالی هستند، اعتبارسنجی می‌کنند تا رتبه  اعتباری آنها مشخص شود. این رتبه بندی اعتباری به دولت‌های کشورهای نوظهور و در حال توسعه کمک می‌کند تا اوراق قرضه به سرمایه گذاران داخلی و بین المللی صادر کنند. دولت‌ها برای به دست آوردن اعتبار از دولت‌های دیگر و موسسات مالی و اعتباری مانند بانک جهانی و صندوق بین المللی پول، اوراق قرضه می فروشند.

مزایای استفاده از خدمات آژانس‌های تعیین کننده رتبه بندی اعتباری

در سطح مصرف کننده، رتبه بندی اعتباری آژانس‌های اعتبارسنجی توسط بانک‌ها استفاده می شود تا ریسک اعتباری آنها برای دریافت وام و تسهیلات کاهش و مدیریت شود. رتبه بندی اعتباری پایین باعث افزایش نرخ بهره برای اشخاص و کسب و کارهای دارای رتبه اعتباری پایین می‌شود. رتبه اعتباری مناسب به وام گیرندگان امکان می‌دهد که به راحتی با نرخ بهره پایین‌تر از بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری وام و تسهیلات بگیرند.

در سطح شرکتی، شرکت‌هایی که قصد صدور اوراق بهادار را دارند باید یک آژانس تعیین کننده رتبه بندی اعتباری برای ارزیابی بدهی‌های خود پیدا کنند. آژانس‌های اعتبار سنجی خدمات رتبه بندی را با دریافت هزینه انجام می‌دهند. سرمایه گذاران برای تصمیم گیری در مورد خرید یا خرید اوراق بهادار یک شرکت به رتبه اعتباری اعتماد می‌کنند.

اگرچه سرمایه گذاران همچنین می‌توانند به رتبه‌های ارائه شده توسط واسطه های مالی و کارفرمایان اعتماد کنند، رتبه بندی‌های ارائه شده توسط یک شرکت اعتبارسنجی بین المللی مطمئن تر و دقیق تر در نظر گرفته می‌شود زیرا می‌توانند به اطلاعات زیادی دسترسی پیدا کنند که در دسترس عموم نیست.

منبع: corporatefinanceinstitute